bile periculum allatura legitima fretus auctoritate diete Bonifacio pro veritate reftitit cum fidelibus & devotis Ecclefiæ Romanæ, quam dictus Bonifacius captivabat, ipfum à morte defendens generalis Concilii judicio præfentandum, ac eum erga caritatem generans juxta præceptum Domini. Efto etiam quod verus paftor fuiffet, in fe populumque Dei, manu furiofa fæviebat, quod Papam facere intendebat.

Item proponit quod beatæ memoriæ Dominus Benedictus proxime defunctus zelum meum caufamque jų. ftam mei proceffus ignorans, per fautores errorum di&ti Bonifacii deceptus contra me fociofque meos qui in Chrifti negotio mecum laboraverunt, quos complices appellavit, ex prædictis nos reos & in excommunicationis incidiffe fententiam per formam edicti, nobis prorfus inauditis, non vocatis, inciviliter falva fanctæ matris Ecclefiæ reverentia nunciavit, & nos per formam edicti citavit, ut nos ejus, confpectui præfentaremus pro meri tis fententiam audituri. Sed poft hujufmodi proceffüs notitiam, me coram eo non potui præfentare propter ejus deceffum qui breviter fupervenit; propter quod legitimas defenfiones meas fuper præmiffis, coram vobis ut meo domino & judice temporali, necnon coram Officiali Parifienfi, cum Sedem vacantem à plurimis detentus impedimentis adire non poffem, legitimè publi-cavi.

Item proponit quod provifo regimini fanctæ matris Ecclefiæ de perfona fanctiffimi Patris Clementis nuno fummi Pontificis, femper clamavi volens ejus fanctitatem adire ad defendendum me legitimè de præmiffis ad honorem Dei, fanctæ matris Ecclefiæ, falutemque eorum qui decepti propter ignorantiam juftitiæ caufæ meæ fcandalifantur in me in fuarum perniciem animarum ; paratus, fi quod abfit, reperirer in quoquam culpabilis: de prædictis, pœnitentiam recipere falutarem, ac fande Ecclefiæ humiliter obedire mandatis. Sed dominus fummus Pater prædictus, deceptus ignorantia caufæ meæ faciem fuam avertit à me, in tantum quod caufa mea, immò Chrifti potiùs & fidei remaneret derelicta, fauci bus eorum qui funt errorum Bonifacii prædicti fautores, dilaceror, in divini numinis injuriam & contemptum graveque periculum Ecclefiæ fan&tæ Dei, ut oftendere fum paratus...

Cùm igitur probationes habeam defenfionum meaEum legitimas in hac caufa fidei, quæ procellu tempo

tis poffent non effe, meaque interfit dictum proceffum. licet nullum de jure dicti Domini Benedicti irritum nuntiari, meque ut innocentem de facinoribus mihi impofitis abfolvi; Celfitudoque veftra regia in caufa fidei necnon defenfionis veritatis & Ecclefiæ ficut eft in propofi to, cuiquam non debeat deficere, maximè mihi qui fidelis vefter fum, & homo ligius, mihique fidem in tanto periculo fervare tenemini, ficut ego vobis & regno fervavi. Cum infuper ad vos, judicem meum & dominum, ex debito juftitiæ pertineat... ut fi fim culpabilis, puniar legitimè; fi fim innocens remaneam abfolutus in fide qua Chrifto tenemini, veftrifque subditis & fidelibus maximè contra juftitiam fic oppreffis,. veftram requiro clementiam ut apud dominum funnum Pontificem audientiam mihi præftari faciat ad proponendum & ad oftendendum defenfiones meas legitimas, ut mihi poffit fieri juftitia fuper eis, tam per Sedem apoftolicam, quàm per veftram Magnificentiam, qua, tenus ad eam pertinere poteft & debet.

....

,

XVIII.

Bulle de Clement V. par laquelle il confent qu'on continue les pourfuites faites contre la memoire du Pape Boniface VIII. & que fes accufateurs produisent leurs preuves tirée de Raynaldus sous l'année 1309. Num. 4.

LEMENS Epifcopus, fervus fervorum Dei, ad certitudinem præfentium & memoriam futurorum, &c. DUDUм poftquam divina cooperante clementia fuimus ad apicem fummi Apoftolatûs affumpti, primò̟ Lugduni & deinde Pictavis cum noftra curia refidentes, chariffimus in Chrifto filius nofter Philippus Rex Francorum illuftris, zelo, ut credimus & ipfe promebat, fidei orthodoxe & devotionis accenfus, credenfque Ec clefiæ ftatui plurimùm expedire, nos cum inftantia re quifivit, & id ipfum dile&i filii, nobiles viri, Ludovi cus natus claræ memoriæ Philippi Regis Francorum, Ebroicenfis, Guido Sancti Pauli, & Joannes Dracenfis,

comites, ac Guillelmus de Plafiano miles, qui contra Bonifacium Papam VIII. prædecefforem noftrum,quem dicebant in labe pravitatis hæreticæ deceffiffe,crimen hærefeos fe velle imponere, & ad illud probandum fufficientes probationes habere, illaque coram nobis velle proponere afferebant, poftularunt inftanter quod ipfis videlicet nobilibus benignam audientiam exhibentes, ad recipiendas probationes hujufmodi, memoriamque damnandam ejufdem defuncti, juftitiâ præviâ procedere curemus. Nos verò, quamvis de ipfo quod de orthodoxis parentibus, & catholica patria traxit originem ac in Curia Romana pro majori parte temporis vitæ fuæ nutritus extitit, ac cum Martino, dum in Francia, ac Adriano dum in Angliæ regnis, prædecefforibus noftris Romanis Pontificibus, legationis officio fungerentur, fucceffivis temporibus,quafi continuò converfatus, Cancellariæ officium exercuit cum iis & fubfequenter in dicta Curia Romana, in qua prius exercuerat advocationis officium, ad officium Notariatûs primò, deinde ad honorem Cardinalatûs S. R. Ecclefiæ, & demùm in fummum Pontificem affumtus extitit, qui ad honorem Dei & roborationem fidei, & hæreticorum exterminium multas edidit fan&tiones, in prædicatione divina, officia exercendo in præfata Curia, etiam extra eam tum in dictis regnis Franciæ & Angliæ, cum aliis diverfis mundi partibus, antequam fummus Pontifex eligeretur, cum viris authoritatis eximiæ catholicis & ecc lefiafticis converfatus,aliàs etiam catholicus apparebat,& communiter femper vixit, prædicta veritate fubniti nullatenus crederemus. Quia tamen crimen hærefeos, quod eft inter cætera crimina plus execrabile ac horrendum, magifque deteftabile ac damnofum, contra dictum prædecefforem oppofitum diffimulanter indifcuffum negligi non debebat; ad præfati Regis aliorumque nobilium prædi&torum inftantiam, & ne in facrofanéta Romana Ecclefia,quæ mater eft cunctorum Chrifti fidelium & magiftra, quæque cunctis tribuit catholicæ religionis normam veramque doctrinam fidei orthodoxă, videamur negligere quod in aliis debet dire cenfuræ acerbitate damnari: dum adhuc cum prædicta Curia Pictavis effemus, præfatis oppofitoribus de fratrum noftrorum confilio, audientiam duximus concedendam, & iis primam diem juridicam, poft feftum Purificationis B. Mariæ Virginis proximum jam tranfactum, ad comparendum coram nobis Avenione, & quantum ac prout effet de jure in ipfa

,

negotio procedendum, pro peremptorio termino fignantes,&c. A&tum Avenione in domibus Fratrum Prædicatorum, videlicet in aula inferiori, in qua confiftoria publica tenemus, Idibus Septembris, Pontificatûs anno IV.

X I X.

Bulle de Clement V. par laquelle il donne pouvoir aux Commiffaires nommez dans l'affaire de Boniface VIII. d'écouter les dépofitions des témoins, & de les rediger par écrit, pour fervir d'inftruction à ce Procès: tirée de Raynaldus fous l'année 1310, N. 37.

C

LEMENS, &c. venerabilibus fratribus Ifnardo Archiepifcopo Thebano, Vicario noftro in fpiritualibus in Urbe, Jacobo Avenionenfi, & Altegrado Vicentino Epifcopis, & dilectis filiis Bertrando Abbati Monafterii Montis Albani, & fratri Vitali de Furno ordinis Minorum, Magiftro in Theologia Caturcenfis & Vafatenfis Dioecefum, ac Magiftro Grimerio de Pergamo laïco in Romana Curia Advocato,falutem & apoftolicam benedictionem. IN NEGOTIO fuper crimine hærefeos moto contra quondam Bonifacium Papam VIII prædecefforem noftrum, quod vertitur coram nobis, nonnulla tam ab his qui ad oppofitionem & profecutionem dicti criminis contra eum, quàm ab iis qui ad ipfius Bonifacii defenfionem coram noftra & fratrum noftrorum præfentiâ comparuerunt, propofita funt verbotenùs & in fcriptis. Et licet fuper iis eofdem fic comparentes, nec eorum aliquem adhuc duxerimus admittendos, nec etiam repellendos; confiderantes tamen quod boni judicis eft, ut falva fit rerum probatio, & ne pereat probationum copia, procurare: ac nolentes quod propter moras quæ ex allegationibus & exceptionibus hinc inde per comparentes præfatos oppofitis incidunt, & incidere poffent, probationum deperiret copia vel facultas; teftes de quorum timetur abfentia feu morte, utpote fenes, valetudinarios, infirmitate detentos, vel abfuturos abfentia diuturna, & iis fimiles, qui commodè haberi po

terunt, quæftione de prædictis pro oppofitione & defenfione hujufmodi, ut præmittitur, comparentibus admittendis vel etiam repellendis coram nobis, pendeme fuper eodem negotio, ex noftro recipiendos officio duximus decernendum.

Quia verò nonnulli viri catholici afferentes & etiam juramento tactis facrofanétis Evangeliis per eos coram venerabili fratre noftro Petro Epifcopo Peneftrino de mandato noftro recipiente, præftito, ficut ex parte ipfius Epifcopi Peneftrini accepimus, affirmantes fe credere quod in Urbe, Lombardia, Tufciæ & Campanie partibus, ac in circumvicinis locis, teftes funt conditionis hujufmodi, per quos articuli in dicto negotio traditi & per nos recepti, vel eorum aliqui probari poterunt, nobifcum repetita inftantia fupplicarunt ut teftes ipfos in illis partibus per aliquas perfonas idoneas recipi mandaremus. Nos volentes, prout debemus, pinguiùs probationibus fubvenire, ac de circumfpectione veftra ac fidelitate probata plenam in Domino fiduciam obtinentes & fperantes quod ea quæ veftræ induftriæ committuntur, curabitis exequi fideliter & prudenter; difcretioni veftræ per apoftolica refcripta mandamus, quatenus ad Urbem & partes prædictas perfonaliter accedentes, teftes conditionis præfatæ, qui coram vobis per quofcumque viros catholicos fuerint nominati, prius tamen fummariè per juramentum nominantium eorumdem aur per afpectum corporum teftium ipforum, feu aliàs per non folemnem indaginem fide facta quod teftes ipfi prædicti ftatûs & conditionis exiftant; fuper articulis quos vobis fub bulla noftra mittimus, interclufos, receptos & approbatos à nobis, fecretè recipere curetis, in præfentia dilectorum filiorum Magiftrorum Joannis de Rhegio Cameræ noftræ Clerici, & Imberti Verzellarii Clerici Biterrenfis, Notariorum publicorum, quos ad teftium prædictorum atteftationes feu depofitiones redigendas in fcriptis tenore præfentium deputamus; & vos etiam alios duos fideles & idoneos, de quibus expedire videbitis juxta qualitatem negotii deputetis. Et fi forfan prædicti vel aliquis ex ipfis Notariis effent impedimento canonico præpediti, examinationi dictorum teftium intereffe non poffent ; totidem quot erunt impediti, loco illorum fubrogantes, fideliter examinare curetis, & atteftationes feu depofitiones ipforum per eofdem Notarios fideliter in fcriptis redactas, fignis eorum fignatas, ac veftris figillis. inclufas nobis ftudeatis quantocyus deftinare

1