페이지 이미지
PDF
ePub

anderingen of verbeteringen van één of meer Articulen, maar over een geheel nieuwe Grondwet, die de tegen woordige omverre werpt; hier door wordt het Volk in zyn oorfprongelyk recht hersteld, om dat het Contract, tusfchen betzelve en zyne Vertegenwoordigers, wordt verbroken, en ophoudt te werken.

Even zo mi kau hier de asfer le gelden, dat het Vér tegenwoordigend Lichaam, dat het Uitvoerend Bewind de gebreken ziet en verbeteringen voorfladt, dat deeze Ge conflitueer de Machten daar door verplicht zouden zyn te vens een Ontwerp van verbeteringen daar te ftellen. Was dit zo: waarom dan geene gebreken genoemd ? waarom geene verbeteringen opgegeeven? van waar ontstond dan die huivering van het Vertegenwoordigend Lichaam, on zonder derzelver fpecificque opgave niet te willen oordee len, en waar toe dan een nader Commisforiaal geflagen? Dit is juist het groote point, hetwelk niet bewezen, en waar van de onwaarheid Ul. bekend is. Even onwaar is de ftelling, dat eenige Geconftitueerde Macht zodanige bevoegdheid zoude hebben, daar geen gezag, dan alleen des Volks, over de Grondwetten van den Staat gaan kan, die een onmiddelyk bevelfchrift des Volks zyn, hetwelk (zo als het Uitvoerend Bewind in zekere Misive, den 2 De cember 1800 aan deeze Kamer ingezonden, zelf zeg) als bevattende het jus PUBLICUM PARTICULARE van het Ba› taaffche Volk, zonder onmiddelyke tusschenkomst van dat Voik, niet kan veranderd warden, en waar aan, ingeval van onuitlegbaare duifterheid, zonder tusfchenkomst van dat Voik geene interpretatie kan gegeeven worden; indien men dit los laat (zegt het Uitvoerend Bewind in die zelfde Mislive) dan, Burgers Reprefentanten! flaat de geheele Staatsregeling op losfe fchroeven. En het geen thans al zeer wonderlyk moet voorkomen, is, dat dit principe toen door de perfoneele Commissie, aan welkers hoofd ook de Burger Reprefentant Steyn Parvé zich bevond, ook ten fterksten aangedrongen en te regt toegestemd werdt.

ophouden en, wegnemen, dat de voorbeeldelaoze Geld
heffingen zullen eindigen, en met één woord, dat waard
Vryheid en Gelykheid elkander de hand bieden, en in ce
flaan, dan zal datzelfde Volk, oprecht en hartelyk die daa "
den zyner Vertegenwoordigers toejuichen, en daar med
inftemmen. Dan eerst, Burgers Repræfentanten zal
!
hét Volk, zullen wy gelukkig zyn, wanneer wy de Vry,
held en deugd ten naauwften vereenigen, daar deeze zich
onderling zulk eene sterkte geven, dat de val van de cene
met den val van de andere verzeld gaat, wanneer eene
verftandige liefde voor de onaf hanglykheid, aller barten
wordt ingeboezemd, wanneer de liefde tot de Gelyheid in
dezelve diep is ingeprent, wanneer deeze kuant door de
Bestuurders der Republiek wordt uitgeoeffend, en deeze
deugden in de zielen der Burgers gedrukt, dan zal alle
vrees, dat de Dwingelandy haar affchuuwlyk hoofd durven
opsteken, nier meer bestaan, om dat dwingelandy en deugd
twee met elkanderen onbestaanbaare dingen zyn.
Het is dan ook alleen dat oppergezag, hetwelk het Ba⚫
taaffche Volk by de Staatsregeling zich onvervreemdbaar
heeft voorbehouden, hetwelk (wanneer het noodzaaklyk
is) zyne vrye en onafhanglyke wil alleen kan dog gelden,
en tot hetwelk wy den toevlugt neemen moeten, wanacer
'er over de uitlegging, vermeerdering of verandering van
onzer volmagt geschil ontstaat, of wanneer dezelve onvolé
doende bevonden wordt, Niemand anders dan het
Volk kan zyne wil uitleggen, verklaaren eo ad-zwarighe.
den wegneemen.

Dat oppergezag is de bron van alle openbaare Magten zo als by her 9 Articul der Burgerlyke en Staatkundige Grondregels met zo veele woorden gezegd words. Isdit nu zo, gelyk niemand zal durven ontkennen, is het op. pergezag de tron, uit welke wy de macht, die wy uitoefe. nen, ontleenen, en zonden wy zonder dezelve, als Ver. tegenwoordigers des Volks, niet beftaan? boe verre treeden wy dan niet buiten de grenzen van ons gezag, hoe strafbaar worden wy dan, door dien bron van ons bestaan te willen stoppen, en te willen heerfchen over dat geene hetwelk op ons op deeze plaats gebragt, en een bepaal, de mach: in handen geft id heeft?

Van een dusdanig gedrag moge de Gefchiedrolle der Waereld een enkel voorbeeld opleveren; maar het is voor, zeker zeldzaam, en zelfs de Oppermagtigste Vorflen zule en zich altyd aan de Grondwetten des Lands gebonden rekenen, daar hunne grootheid, hun gezag, hun, door zodanig eene overtreding, te gelyk zoude ontvallen, om dat hetzelve daarop alleen berusty en met dezelve op een pogenblik te gronde gaat.

Maar, welk een vernederend denkbeeld zoude men zich ook moeten vormen van een Volk, het welk de schaduwe voor het weezen sanzag ; van eeo Volk, dat zonder setyn van overtuiging of noodzaaklykheid, alleen op woorden, zon der zaken of redenen te bevatten, de voordragt volgde, die hier wordt gedaan? hoe zeer frydt dit tegen het gezond verstand, en hoe loopt dit in tegens de bekende gevoelens des Bataaffchen Volks, aan hetwelk het diepdenkend en welwikkend oordeel, boven alle Volkeren der wereld zo eigen is, en hetwelk altyd langfaam, maar ook op het ge voel van overtuiging alleen gewis te werk gaat. Divverbeven dit uitmuntend oraaf cars@ter des Volks behoorde men te Rennen, de redenen en motivem biøst te leggen, wanneer Wy kunnen Doch mogen dan ook eenige verandering waą, de dryfveeren waarlyk op eenen goeden grond berusten. -ken, of eenig gezach voeren in dat geene, het welk door Dat men dan dat Volk, om fl-ges één voorbeeld aan te voeren, overtuige, dat men zonder de Republikeinfche grondbeginselen te wagen, bezuiniging wil davidtatten in alle vakken van het Besteur, dat men nut- en noxeloaze uitgaven, Ambtenaaren, en - waɛ'dies meer is, wil dued

het oppergez ch der Manfchappy aan ons ter nakoming is voorgeschreeven, tot welke nakoming wy ons za plecho tig verbonden, en waarop wy hier ziuing genomen heb, ben; wenne-r wy daar tegen handelen, marken wy mis, breik win ouze mogt, pororokeŋi houzetdrag mantig wy mot Fff a

het

het volk staan, en ontflaan daar door het zelve van zyne - verplichting, om aan onze decreten langer te gehoorza men. Zyne wil, by de Staatsregeling omschreeven, moet het rigtfooer onzer werkzaamheden zyn, en met dien volks wil mogen wy nimmer onzen eigen wil vermengen.

Maar wanneer er ook al eene volksbeflisfing, dat er eene revifie gefchieden zoude, vooraf ware gedaan, dan nog gelove ik, dat het zeer ongeraden ware, om dezelve aan het Vertegenwoordigend Lichaam, aan het Uitvoerend Bewind, of eenige andere wettig geftelde magt te deman deeren, daar het zeer natuurlyk aan alle menfchen, hoe wys en verftandig, hoe deugdzaam zy ook zyn mogen, en veel meer nog aan alle magten eigen is, dat zy hun gezag trag ten uit te breiden en te vermeerderen, dat elk lichaam, door het behandelen van zaken tot zyue werkzaamheden behorende, eene eigenliefde bezit en eene rigting bekoomt, die Blet dan zeer nadcelig voor de algemeene belangens zyn kan. Hierom is het altyd noodzaaklyk, dat, wanneer zodanige revifie onvermydelyk gerekend wordt, het volk daar toe beboeme zodanige byzondere perfonen, die eene volkomene onzydigheid bezitten in het beoordeelen der zaken, die, zonder vooringenomenheid, zonder de be fmeting van eenige factie met zich te voeren, byeenko men, en zich bepaaldelyk tot dien gewigtigen arbeid bezig houden; maar het is geheel ongeraden, en zeer onvoor zigtig, dat het volk het revideeren of veranderen zyner Staatsregeling aan eenige geconflitueerde Macht demandere: Intusfchen berust het geheel Rapport door de meerder heid der Leden van de Commissie uitgebragt, niet alleen op deczen onbewezen en onechten aangenomen grond, dat de Staatsregeling zulke gebreken in zich bevat, wel ke eene onvermydelyke revifie vorderen; maar dat zelfs de dringende noodzaaklykheid eischt, dat de geheele Staats regeling worde gerevideerd, en firekt zich dus veel ver der uit, dan de voordrage des Uitvoerenden Bewinds. Dan, hoe zeer men deezen aandrang ook zoeke te versterken door verre gezogte redenen, door afgetrokken denkbeel den, zonder applicatie, die voorgewende gebreeken wor den, tot verwondering van een ieder, met een diep fil. zwygen voorbygegaan, de noodzaaklykheid der revifie wordt nergens betoogds, altans niet beweezen, en men renvoyeert ons alleen tot het op den 17 Mart 11. uitgebragt Rapport, waarby dat alles, in het breede, en op eene voldoende wyze, zoude zyn gededuceerd,

Maar, Burgers Reprefentanten! wanneer ik dat Rapport van den 17 Maart met aandagt naleeze, blyve ik in de zelfde onzekerheid, vermits by hetzelve noch gebreken, noch noodzaaklykheid tot eene revifie te vinden zyn, maar alles beftaat in woorden zonder betekenis, en oppervlak kige afgetrokkene redeneeringen, die niets bewyzen; en deeze duisterbeld was ook de reden, waarom Gyl. oor deelde het eerste gedeelte van het voorgeslagen befluit in ad vis te moeten houden, en tot den gewigtigen ftp eener revthe niet te moeten concludeeren, zonder nader de meer gezegde gebreken en botzingen te hebben gezien en over

wogen, en tot derzelver opgave strekte ook Ul. nader Com misforiaal,

Het is wel waar, dat by dat eerfte Rapport, met eenigen ophef wordt gefproken van de differente opinien over verfcheiden hoofdzaken, verfchillende denkbeelden omtrent de introductie der Staatsregeling: het moeilyke in het werk van het Armbestuur, der Gemeentebestuuren, Burgerlyke Rechtbanken en wat dies meer is: en welke mogelyk, ja waarfchynlyk, by eene revifie geredresfeerd en verbeterd zouden kunnen worden. Maar is, wanneer dit

al zo zyn most) dusdanig eene opgave voldoende, om daar uit te belluiten tot eene vervroegde revifie der geheele Staatsregeling, of, gelyk hier gefchiedt en zonder qualificatie, eene geheel andere, en op gansch omgekeerde gronden berustende Staatsregeling voor te dragen? kan zodanig een befluit doorgaan, dat, om dat 'er moeilyk heden in het introduceeren der Staatsregeling gevonden worden, om dat alles aan onze Medeburgers niet welge vailig is, daarom moet het geheele ftak vernietigd en een nieuw ontwerp gemaakt worden? dusdanige argumenta tien zal voorzeker niet ligt iemand uwer voor de zynen willen aanneemen.

En is het niet zeer duidelyk op te maaken, of was het niet reeds vooraf te berekenen, dat dit alles uit den aart der zaak, uit de onderfcheiden inrichtingen, welke 'er te vooren in deeze Republiek plaats hadden, moest voort vloeijen; dat de invoering der S aatsregeling met moei lykheden moest verzeld gaan; dat die moeilykheden des te grooter moesten zyn, wanneer men de deelen zo onrege matig in werking bragt, en derzelver byzondere uitwerkfe en wilde berekenen, vóór dat de regelmatige vereenigde werking, met een juist oordeel ingezien, kun vaststellen, wat 'er van de geheele machine te denken, was.

En hier by komt nog, wanneer wy rond willen fpreken, byzonder in aanmerking, dat, wanneer men alles uit het waare oogpunt befchouwd, al dat moeilyke, al das verkeer de, niet aan de Staatsregeling zeifs te attribueeren, maar veel eer aan de Decreeten van het Vertegenwoordigend Lichaam, ten dien opzichte regens de bedoeling der Staats regeling genomen, is toetefchryven, en al het welk, met wysheid en voorzichtigheid bestuurd, al was het met vers nietiging van die D.creeten zelven, zoude kunnen verhol. pen en verbeterd worden.

Niettegenstaande 'er dan, noch in het voorig, noch in, het tegenwoordig Rapport, eenige de minfte opgave van gebreken gedaan, noch noodzaaklykheid eener revifie bes toogd wordt, is echter de Commi-fie ook met my van ge voelen, dat eene overtuiging der gezegde gebreker en de opgave van derzelver verbeteringen ten dezen moet bellis fen, en hier aap vermeent zy te voldoen, met een nieuw ontwerp aan het Volk aantebieden, om, uit vergelyking van hetzelve tegen de thans plaats hebbende Staatsregeling.die beffing te kunnen opmaken.

Het is zo, Burgers, Reprefentanten! in eene zaak als deze, waarmede het geluk, de vryheid en beftaan der Res

pu

publiek in zulk een naauw verband staat, geldt geen vertrouwen op iemands kunde of bekwaamheid, dicleerde ons de ondervinding, en elk onzer is verantwoordlyk aan het Volk in welks naam wy hier zitten. Een blind vertrouwen te ves igen op meerder kunde of bekwaamheid, bedroog meer dan eens den eerlyken man, wanneer by al te onvoor. zichtig zich daar door liet weglepen en misleiden, en ver. oorzaakte wel eens eene geheele omkering der grondwetten van den Staat, maar men verwarre hier geene denkbeelden onder elkander: heeft het Bataaffche Volk, het welk nimmer over gebreken in de Staatsregeling klaagde, dan zyn Oppergezag aan de Commissie afgeftaan? heeft dat Volk eene revine der Staatsregeling gewild? en zal hetzelve, zo maar, zonder eenige overtuiging van den drang der zaken of omstandigheden, over het goede of kwade van een nieuw ontwerp beflisfen kunnen, en zich zonder volkomen ken nis van zaken laten leiden, en zyne vryheid in gevaarttellen, om voor altyd verloren te gaan? neen, Burgers Reprefentanten! noch het Bataaffche Volk, noch het Verte genwoordigend Licham, zal zich op den rand van zulk een dreigenden afgrond wagen, welke de grondvesten der Republiek doet waggelen.

En hoe zeker wordt myne te vooren gemaakte vrees voor eene geheele omkeering onzer Staatsinrichting, met de daad bevestigd, wanneer wy dat ontwerp maar inzien, waarin geen wezenlyke vermindering van belasti gen en op offeringen, geene bezuiniging in de enorme uitgaven, geene reductie tot eene waarlyk nu.rige en pryzenswaardige vermindering in alle vakken des Beftuurs; maar eene totale en de fter des Volks byna geheel vernietigende, m er dan eene volftrekr Ariftocratifche orde van zaken wordt gevonden, die het Volk tot lastdragende Slaven, en geheel nie tige wezens maakt.

Verwagt niet van my, Burgers Reprefentanten! dat ik uit eene naauwkeurige vergelyking van het övergelegd ont werp, tegen de thans plaats hebbende Staatsregeling, Ul. zal trachten te bewyzen, dat het eerstgenoemde niets van die Republikeinfche inrichting heeft, welke in de tegens woordige Staatsregeling gevonden wordt, daar dit op elke biadzyde zichtbaar is; maar ook verbiedt dit myn plicht en het bezef, dat, zonder 's Volks wil, de volkomen beoordeeling van zodanig een stuk, tot welkers ontwerping de Commissie niet was gemachtigd, door my gefchiede.

Alleen zal ik maar zeggen, dat die geheele nieuwe intich ting daar henen ftrekt, om het gantfche Bestuur des Lands te doen bestaan uit ryke en vermogende Lieden, welke door even ryke zogenaamde Nationaale Kiezers gekoren worden, uit welkers Collegie die eerbied waardige ftand van Burgers geweerd wordt, die het minst vervreemd zyn van deugd, braafheid en ware Vaderlondsliefde, alleen om dat zy geene fchatten bezitten. En deezen allen, zo wel als de Leden van het Wergevend Lichaam, zyn telkens we cer verkiesbaar, terwyl de Leden der overige Beftuuren, Gerechtshoven enz., of voor hun leven lang worden aan gesteld, of by hunne aftreeding ook weder kunnen gekoo.

[ocr errors]

ren worden. Een lichaam hetwelk den naam van Wetgeen
vend draagt, wordt door een oppergebiedende Uitvoerer
de Macht daar willekeur bestuurd, vergadert op gezette.
tyden, en wordt geheel onmagtig om eenig goed te ver.
richten, het moet luisteren naar veto der Uitvoerende
Macht, en dus wordt die eigenlyke eerde fpringbron van
werkzaamheden, geheel verftopt, die ziel van den Staat'
lie w
flaapt by tusfchenpooling, terwyl hecafvermogen der Uit-
voerers van de Werten den heerfchenden Scepter zwaait
over de gehele Republiek, en de Oppermacht des Volks,
(hoewel erkend wordende) echter in der dand, te gslyk
met 's Volks fyn uitgedachte keuze, (die eerfte Zuil van
ons beftaan) byna geheel wegziskt, en tot een enkel nict
gebragt wordt. Ziet daar, Burgers Riprefentanten! eeni.
ge weinige trekken van eene ontworpene Staatsinrichting
aan Ul. overgegeeven, welks geheel op denzelfde leest ge--
fchaeid is; doch waar van ik, om hier bovenaangevoerde
redener, niets zal zeggen; vergelykt hiertegen onze tegen.
woordige Staatsregeling, op zuivere Republikeinfche g-on.
den rustende, en oordeelt.

[ocr errors]

Ik zoude hier mede myne aanmerkingen op de groote zaak der revifre kunnen eindigen, indien nog niet eenige aange. voerde gronden by het Rapport, hoewel van minder be. lang, my drongen, om ter wegneeming van verkeerde in. presfien, my daar mede bezig te houden, en waar van ik met korte woorden nog iets hier zal byvoegen.

De bedoeling der Commistie is, om do den voorgestel. den maatregel alle akelige overblyffelen en kenmerken der noodlottige Broedcrtwist in ons Vaderland, door bedaard overig en toegevenheid, te trachten weg te ruimen; in het tydperk, het Alloar des Freedes en der vereeniging op te richten, en den indruk van voorige onheilen uit te wis fchen. Geen geringe taak voorwaar, voor menfchelyke krach. ten!

Wa e dusdanig eene groote onderneeming, uitvoerlyk, dan voorzeker wenschte niemand dit vuuriger, dan ik. Niets is indedaad wenfchelyker, dan dat eens die aange. met aflegging van name dag moge aanlichten, op welken, alle byzondere gevo lens en eigenbatige bedoelingen, alle Burgers, met een oprecht hart, tot het eenig waar geluk' des Vaderlands mogen werkzaam zyn.. Maar, is dat tyd. ftip reeds daar? Is nu het oogenblik daar toe aan weezig? zyn alle fectien is ons Vaderland reeds vernietigd ? wanmeer Gyl. deeze vraagen met een welmeenend ja kunt beantwoorden, dan zal ik de eerfte zyn, die de hand van Broederfchap zal toereiken aan een ieder, wie hy ook zy. Maer, dat wy ons ook ten deezen opzichte mer geene fcha. duwt eelden, met geene afgetrokkene denkbeelden zonder applicatie. bezig houden: dat wy ons niet met een louter, ideaal, door de kunst der welfpreekenheid opgetooid, als met eene fneeuwvlok, die door de kracht der Zon ver. dwyat, verheugen, nog onvoorzichtig daar aan eenige waar. de hechien, veel min daar toe, frydig tegen onzen plicht, opofferingen doen van Republikeinfche gevoelens, of za: FIT 3

ken;

[ocr errors]

ken, waar toe wy noch macht, noch gezag bezitten, en wear mede wy te gelyk zouden te gronde gaan. Waar zyn coch de bewyzen, dat de onderfcheiden facien, eenige neiging betoonen, om afftand van hunne gevoelens te wil len doen, en tot het algemeen geluk des Vaderlands te wil len medewerken? waar zyn de bewyzen, dat zy, die het groote werk der Revolutie door steeds voortduurende woe lingen trachteden om verre te werpen, van hunne bedoe lingen om den voorigen Zetel te herstellen, afzien? De Decreeten van het Vertegenwoordigend Lichaam bewyzen Ul. het tegendeel, en ik behoeve Ul. flegts te verwyzen tot het voorgevallene in het Jaar 1799, toen de vereenigde Vyanden der Republiek den voet op den Bataaffchen grond hadden gezet, en met dood en verdelging dreigden, toen het Vertegenwoordigend Lichaam by eene Proclamatie be kend maakte, hoe verschillende partyen, in onderfcheiden Oorden des Lands, het misdaadig hoofd hadden opg-fooken, en, door tydingen en geruchten te verspreiden,zo kwaad aardig uitgedagt, als lichtvaardig geloofd, den Standaard van twist en oproer alomme trachieden ie planten, en Ul. is ontrouwe Dienaars der Staatswet, als Dwingelanden

ustkreeten.

[ocr errors]

Neen, Burgers Repræfentanten! het zalig oogenblik van vereeniging is nog niet aanwezig, zo lang eene alge meene, zo vurig gewenschte Vreese, geene volkomene verzekering geeft, dat het beftaan der Republiek op onwankelbaare gronden gevestigd is, zo lang 'er voor de tegenstanders der Conftitutoneele orde van zaken, nog eenige hoop overig blyft, dat zy ten eenigen tyd in hun ne oogmerken zouden kunnen flagen, ea Ul. het Bestuur van zaken uit de handen wringen.

Intusfchen heeft ook het Uitvoerend Bewind en deRappor teurs geoordeeld, dat het tegenwoordig sydkip tusfchenee men continentalex er algemeenen Vreede juit het geschiktfte was, om tot eene vervroegde revifie overtegaan, en voert dit al mede tot eenen grond aan, op welken zy Ut, dezelve aanraden. Den ook deze grond is, ar myn gevoelen, uict voldoende. Het is doch zeker, dat deze daad regelrecht aam loopt egen den wil des Bataaffchen Volks, by de Staatsreg. omfchreven, en cese verbreking is van Eed en goede trouw, welke inconftitutioneele handeling door geene fchy redenen kan worden goedgemaakt. Maar ook vraag ik, is het wel zo, dat het tydperk den continentaalen en algemeenen Viede, zo gefchikt tot eene Revifie kan worden aangemerkt? DeComnisfie, die by het vorig Rapport dit alzo met de Voordragt van bet Uitvoerend Bewind eens was, lazt by dit Rapport dien grond geheel vaaren, atchans zy fpreekt er niet van; doch ik ben van een tegengesteld gevoelen; het kom: my voor, dat dit tydperk het gevaarlykite is, at welk men zoude Buonea uitdenken 'Er moge geen gefchikter tydvak żyn, om een Volk, hetwelk door alle de rampendimet eene Revolutie gepaard gaan, is nedergeflagen; dat door veele ichokken hun en weder is geflingerd; dat door Gelch ffingen en knevelaryen, die den Oorlog altyd ver gezellen, grootende.ls is uirgefeerd; dat door duizende

folteringen moedeloos geworden en afgemat is dat zichin vernederende omftandigheden, in diepe laagheid bevladi, zo dat het zeer weinig kracht of lust heeft, om (des noods) het hoofd manmoedig op te heffen, en wederftand aan on derdrukking te bieden; zulk een tydvak, herzeg ik, moge het gefchiktfte zyn, om een Volk alles voor te fchryven en op te dringen, wat immer de overmagt, het gezag en de willekeur kon goedvinden: maar het is voorzeker het groot, het belangryk tydstip niet, om den geest des Volks, door bedaard overleg, door welwikkend oordeel te doen werken, en tot zulk eene gewigtige en allerbelangrykte zaak, en dat nog zonder eenige overtuiging, te bewee. gen. Wanneer het zich in zulke ongelegenheden, in dien toestand bevindt, verliest het doorgaans den moed van den waarlyk grooten man, die, wanneer hem onheilen treffen, zich boven het noodlot verheft, en het is dikwerf ten prool van elke falie, die zich het meesterfchap zoude willen aanmatigen. 'Er worden dus tot deeze onderneeming meerder kalme tyden vereischt, in welke (gelyk de Com misie zeg) de eendragt, ops onderling geluk, als kinderen van één huisgezin, kan volimaken.

Ook vinden, en de Commisie, en het Uitvoerend Be wind cenen grond tot de vervroegde revifie, in de Staat kundige relatien en betrekkingen der Mogendh. van Europa, in derzelver gezinningen omtrent deeze Republiek, enz.

Ik beken gaarne, dat ik zeer weinig kennis draag van dat wonderlyk ding, het welk men Staatkunde noemt doch ik kan niet met de Commissie inftemmen, dat 't Ba taaffche Gemeenebest zo laag zoude gezonken zyn, dar de politieke vryheid ook al in enkele klanken zoude moe. ten bestaan, en dat wy ons zouden moeten voegen naar den wil der Mogendheden, van welkers goed-of afkeuring ons politiek bestaan zoude dependeeren; indien wy onge. lukkig zo verre vernederd waren, den zouden wyten fpeelbal verftrekken van een ieder, wien het gelusten zoude over ons te befchikken, en het ware dan wenfchelyker, dat wy nimmer eene Revolutie gezien of beleef's hidden. Doch ook hier tegen waarborgt ons de getrouwbeid ouzer Bondgenoote, de Franfche Republiek, welke nimmer dulden zal, dat wy ten provi verstrekken van Staatkundige be doelingen der andere Mogendheden; immers zo lang alle goede trouwe niet geheel uit het vak der Staatkande is uitgewischt; en hoe onvoorzichtig, hoe onftaatkundig is bec gehandeld, in deeze oogenblikken, in welken zo veele groote onderhandelingen het Staatkundig vernuft bezig schynen te houden, door zulk een voorfel de rust en goede ordet: ftooten, waardoor het belang deezer Republiek wordt benadeeld, en het trouche Albion in de hand gewerkt. Ook ben ik verwonderd, dar deeze grond by dit Rapport niet Rerker wordt aangedrongen, die by het voorg Kapport en de voordragt des bewinds van zo veel belang wierdt gerekend, waaruit ik het befluic vermeen te mogen opaaken, dat die S aatkundige redenen, of niet meer beliaan of merkelyk zyn verminderd, en ik zal daarom hier ook van afftappen.

"

[ocr errors]
[ocr errors]

~ Dit zyn geene overdrevene denkbeelden, Burgers Re prefentanten! waar van de Commisfie fpreekt, bet zyu, eeuwige waarheden, die (dat God verhoede) te laat doof de zekere ondervinding zouden bevestigd worden, en die noch wentelende Eeuwen, noch de drang der omstandig• heden en gebeurenisten kunnen verduisteren.

Even min kan hier in aanmerking komen de bedoeling, werpen en daar te ftellen: dat alle handelingen daar tegea Welke de Comisie met het aanbieden van een nieuw het eerfte Grondbeginsel in een Democratie by reprefenta ontwerp zegt te hebben, om nuwelyk daar door te zorgen, tie, welke de erkentenis van des Volksoppermacht is, om dat niet een ieder zyn geliefkoosd fysthema zoude trachren verte werpt. En is dit dan de weg, langs weiken meu ie doon prævaleeren, ongerustheid en argwaan ver spreiden, de eeusgezindheid wil bewerken? is dit de weg, die ous maar eensgezindheid te bewerken en het algemeen belang tot de bevordering van het algemeen belang leidt? te bevorderen. Mear, Burgers Reprefentanten zonder Ja, Burgers Reprefentanten! het is de ecnige weg, die met, te herhalen, dat niets ven dit alles eenen flap kan wettigen, doornen bezaaid, aan deszelfs einde den afgrond vertoont, geheel tegen de Confituie en alle Republikeinfche grond waarin de Republikein fche wandelaar nederzinkt en zynen beginfelen aanlopende, zoude ook daar door juist het te dood vindt. gendeel bewerkt worden. Het is immers duidelyk en klaar voor f te berekenen, en het ligt in den aart en natuur der Zark opgefloten, dat door het voordragen van zulk een ont werp, het welk den band der Maatschappy losrukt, alle driften en woelingen zullen losbarsten en gaande worden, welke in de voorige dagen, zo 1 dúr als by het invoeren der Staatsregeling, plaats hadden, en waar van wy reeds de beginfelen voor oogen hebben: dat een ieder door den voorgeftelden maatregel zal trachten zyn geliefkoosd fys hema te doen boven dryven; en dit alles zoude voorzeker geen plaars hebben, wanneer men zich by den gegeeven inst be paalt, de zo dikwe f gezegde, maar nooit bewezen botfingen, opgegeeven, de verbeteringen daarby gevoegd, en dat alles, wanneer het Volk zich vóór eene zodanige revilie zoude verklaard hebben, aan hetzelve ter goed of afkeuring aangeboden had: maar zal nu niet list en intrigue, eigenbaat en heerschzucht, zich vereenigen, hunde ver Borgene byna afgest eeden wapenen hervatten, in het stryd perk reeden, en trachten te verwinnen: zal niethy, die bet Vaderland, alleen om zyn eigen grootheids wille,fchyntte beminnen, die een Maa.fchapp lyk verdrag wil, op geene andere grondbegintelen berustende, dan die hem de fchic terende, en zyn harc kittelende zucht tot willekeur, zo luisterryk voor oogen ftelt, zyn geliefkoosd ysthema niet zoeken door te dringen, waar toe hem immers het ontwerp de kans vry, en de gelegenheid zo fchoon aanbiedt, ja zelfs krachidaadig in de hand werkt? Niets is zekerder aan dit, maar ook niets is daar door meerder te verwagten dan de ondergang der Republiek, te gelyk met het geheel Republikeinsch Stelzel."

En zoude dit alles geene ongerustheid, geen argwaan baaren, en omtrent onze bedoelingen alomme verspreiden? Indien het Bataaffche Volk niet verzuchtig ware omtrent zyne duurste belangen, dan ware het voorzeker hartelyk te beklaagen en medelydenswaardig dan ware het zeker hartelyk te beklagen, wanneer het zo maar blindelings, zonder eenige overtuiging, zonder eenig bewys van nood. zakelykheid, en dus zonder voldoende redenen of grond, zich liet leiden. Neen, Burgers Reprefentanten! hoe zeer gefolterd en virg put het Bataaffche Volk ook zy, kan ik my nimmer verberiden, dat dit Volk zich maar zo, zander omzien of argwaan, zal laaten bestuuren, dat het zyne eigene waarde vergeeten, en niet bezeffen zoude, dat niets anderɛ, dan zyne oppermachtige wil alléén, in staat en bevoegd is, om de eertte Grondwet van den Staat te ont

Of kan er voor onbaatzugtige beminnaars des Vaderlands immer eene reden.zyn, om de eerfte begiafelen telochenen, dat het Oppergezag één en ondeeibaar is, en dat de Fundamenteele of Grandwetten van den Staat te fchenden, die de Regeeringsform regelen, de groote dryfveer de eerste pringbon van alle macht en gezag in werking bren gen, niets anders is, dan ook het Vaderland tot zynen wisten val te brengen ? kan en dit noemen het heil vau het algemeen aan afgetrokken beginfels te waagen? Is dit de Grondbeginselen niet te fchenden en de oppermacht niet te miskennen, wanneer men quasi de keuze aan het Volk laate van een voorfchrift, betwelk men niet vermag te gee. ven, en hetwelk vooraf kan berekend worden, dat het, hoe flegt dan ook te zamen gefteld, zal worden doorge drongen, wanneer men de wyze,opwelke dit gefchiedt,flechts oppervlakking in aanmerking neemt? Indien dit zo met zy, dan beltempele men des Volks Vryheid met den naam van Despotisme, en noch woorden, noch Grondbegin felt hebben eenige berekenis meer.

Om verders wel te zorgen, dat de byzondere deelen en byvoegfelen van dat stuk niet van hunne waarde zouden. verliezen, maar dat alles een gelykvormig geheel uitmaa ke, racht men by het Rapport nog te betoogen, dat de ftemming over het Ontwerp niet alleen door de ftemgereg tigde Burgers, maar door het geheele Volk behoort te ge Ichieden; en dit betoog meent men te vinden in de wyze, op welke een Maatschappelyk verdrag wordt aangegaan hetwelk niet is een daad van een gedeelte, maar van cea geheel Vols,

Dan, Burgers Reprefentanten! deeze kieschheid der Commissie verdient uwebyzondere oplettenbeid, De Com. misfie heeft geene zwarigheid gevonden, om een daad des Volks, welke het kenmerk van deszelfs oppermagt is, onge vergd en zonder kennis veel min qualificatie des Volks, bet welk alleen daar toe bevoegd en gerechtigd is, eigenwillig ta verrichten, dat is een ontwerp van Staatsregeling op te itel len, en aan Ul. aan te bieden, en echter oordeel zy,as van dag het geheele Volk over de goed- of, afkeuring ontwerp behoort te stemmen, en met het bewys deezer fus.

« 이전계속 »